Onderzoek Slim Laden:
Roadmap per Amsterdams onderstation

Innovatie begeleiden

Case

Dit hebben we gedaan

Gemeenten
Netcongestie
Data

Van netcongestie naar netbewust laden

Een betrouwbaar en goed dekkend laadnetwerk voor elektrische voertuigen is essentieel voor de overgang naar uitstootvrij vervoer. Maar met de snelle groei van laadinfrastructuur neemt ook de druk op het elektriciteitsnet toe. Resourcefully onderzocht welke stappen de gemeente Amsterdam kan zetten om de geplande private en publieke laadinfrastructuur zo efficiënt mogelijk te organiseren binnen de capaciteit van het elektriciteitsnet. Uit het onderzoek kwamen verschillende mogelijkheden naar voren om de laadinfrastructuur slimmer en meer netbewust te plannen.

Het probleem

Onderstations koppelen hoogspanningslijnen met de middenspanning en spelen een cruciale rol bij netcongestie. In Amsterdam zijn acht van de zeventien onderstations, zoals in stadsdeel Noord en een groot deel van West, overbelast. Dit belemmert de uitbreiding van laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen en remt ook andere ontwikkelingen, zoals woningbouw en zorgvoorzieningen. Ons onderzoek naar slimme laadstrategieën biedt oplossingen om de druk op deze onderstations te verlichten en zo de energietransitie te versnellen.

De onderzoeksvraag

Wat kan de gemeente Amsterdam doen om de geplande private en publieke laadinfrastructuur binnen de grenzen van het elektriciteitsnet zo optimaal mogelijk te organiseren?
Om deze vraag te beantwoorden, hebben we acht onderstations onderzocht waar netcongestie een probleem is. De gemeente wil per onderstation beter inzicht in de ontwikkeling van verschillende laadcategorieën, zoals thuisladen en publiek laden, en in hoeverre deze bijdragen aan de verwachte netcongestie. Daarnaast onderzoekt de gemeente welke mogelijkheden slimme laadstrategieën kunnen bieden. Deze opties worden concreet gemaakt, zodat de gemeente samen met Liander kan bepalen hoe deze aansluiten op netcongestiemaatregelen en handelingsperspectieven kunnen bieden aan zoveel mogelijk stakeholders.

Onze aanpak

We hebben de acht onderstations met netcongestie onderzocht en bekeken het volledige stroomverbruik van elk onderstation, niet alleen het verbruik voor elektrisch laden. We hebben scenario’s ontwikkeld voor verschillende soorten gebieden: woonwijken, industriële gebieden en gemengde gebieden.

Een voorbeeld: Het profiel van onderstation Vliegenbos zonder Slim Laden. Vliegenbos ligt in een woonwijk. De piek stijgt tot boven 40 MW. Deze piek kan goed worden weggewerkt.
Luchtfoto van PC6-gebieden (postcodes op detailniveau) in Vliegenbos met jaarlijkse elektriciteitsverbruiksdata uit 2023, gebaseerd op Liander’s kleinverbruikersgegevens.

Resourcefully hanteert hiervoor een data-gedreven benadering, waarbij gebruik wordt gemaakt van ons in-house ontwikkelde Energy Transition model. We starten met het opstellen van een basisscenario zonder slimme laadoplossingen, gevolgd door een scenario waarin verschillende slimme laadstrategieën worden toegepast. We maken vervolgens toekomstige scenario’s voor de groei van elektrische voertuigen (EV’s) en de impact daarvan op het elektriciteitsnet.

Resultaten van het onderzoek

Uit ons onderzoek blijkt dat piekbelasting op het elektriciteitsnet aanzienlijk kan worden verlaagd door slimme laadstrategieën toe te passen. In woonwijken kan de piekbelasting bijvoorbeeld met zo’n 20% worden verlaagd door publiek laden naar daluren te verschuiven. In industriële en gemengde gebieden is een reductie van 10 tot 15% mogelijk, vooral door laadstrategieën voor vrachtwagens te optimaliseren. Bovendien bieden EV’s veel flexibiliteit en een bufferfunctie, waardoor zij buiten de vraagpiek kunnen worden geladen en een belangrijke rol kunnen spelen in de oplossing.